Goudse Kruiswegstaties dreigen voor Gouda verloren te gaan
Veertien Goudse geschilderde kruiswegstaties worden momenteel tentoongesteld in de St.-Janskerk in Gouda. Een kruiswegstatie toont een van de veertien momenten uit het lijdensverhaal van Jezus Christus. De schilderijen zijn gemaakt in de eeuwenoude traditie, bedoeld om bij de indrukwekkende momenten van dit gebeuren stil te staan. De serie is in Gouda geschilderd door beeldend kunstenaar Willem Hesseling. Vanaf 2024 komt na 10 jaar een einde aan deze tentoonstelling en dreigen de Goudse kruiswegstaties voor Gouda verloren te gaan. Het contract met de Stichting Hedendaagse Kunst en Religie Gouda, dat in 2024 afloopt, wordt vanuit de zijde van de Sint-Jan niet verlengd.
In een schriftelijke reactie hebben het college van Kerkrentmeesters en de stichting Goudse Sint-Jan laten weten dat zij de staties niet passend vinden in de collectie van glazen en kartons. Daarnaast laten zij weten dat overname van de staties voor hen om praktische redenen, zoals opslag, onmogelijk is.
De Stichting Hedendaagse Kunst en Religie Gouda, de eigenaar van de staties, pleit voor het behoud van de Goudse Kruiswegstaties voor de gemeente Gouda. De Stichting had het plan de staties bij gelegenheid van het 750 jarig bestaan van Gouda te schenken aan de Sint-Jan. Het stichtingsbestuur is teleurgesteld dat het college van Kerkrentmeesters en de stichting Sint-Jan het aanbod niet hebben aanvaard.
Prachtig op een lijn
"Tot nu toe is het niet gelukt om in Gouda een andere locatie te vinden waar de staties tentoongesteld kunnen worden. Gezien de grootte van de staties is de Sint Jan, de langste kerk van Nederland, de enige plaats in Nederland waar ze prachtig op een lijn naast elkaar kunnen hangen", aldus een woordvoerder van de stichting. De Stichting legt zich er nog niet bij neer maar zoekt ook naar een geschikte locatie buiten Gouda.
Om de door Willem Hesseling geschilderde kruiswegstaties voor Gouda en de Sint-Janskerk te behouden is de stichting “Hedendaagse Kunst en Religie Gouda” opgericht. De stichting is door sponsoring eigenaar geworden van de staties. Museum Gouda en de gemeente Gouda behoren tot de sponsoren tezamen met een aantal particulieren die het eveneens belangrijk vinden om ze als bijzonder cultuurgoed voor Gouda te behouden.
Vaste periode
De Sint-Janskerk is in de ogen van de Stichting veruit de meest geschikte plaats om de staties tentoon te stellen en daarmee te behouden voor Gouda. Met het College van Kerkrentmeesters zijn voor de duur van 10 jaar bindende afspraken gemaakt om de staties jaarlijks voor een vaste periode in de Sint-Jan te exposeren. Daarbij is afgesproken dat de Stichting het recht heeft om de staties ook buiten Gouda te exposeren.
In een aantal van de belangrijkste Nederlandse kerken zijn de staties al eens tentoongesteld. Hierop kwamen onverdeeld zeer lovende recensies en reacties. Onlangs werden de staties geëxposeerd in Den Haag aan de Korte Vijverberg 2 en in Ootmarsum in de Simon en Judaskerk. In 2019 maakten de staties gedurende een half jaar deel uit van de expositie Herrezen in de Oude Kerk in Delft. In 2017 werden ze gedurende drie maanden geëxposeerd in de Grote of Sint Bavokerk te Haarlem en in 2016 zijn ze drie maanden tentoongesteld in de Sint Pieter en Pauwelkerk te Mol in België.
Waarom is behoud van de Staties voor Gouda belangrijk
De Goudse kunstenaar Willem Hesseling heeft niet gekozen voor de traditionele afbeelding van een aantal statische figuren op het doek, maar is uitgegaan van zijn eigen visie als kunstenaar. Hesseling werd gedurende het maakproces steeds dieper het verhaal in gezogen. Het geeft de serie eigentijdse zeggingskracht. De beeldtaal roept ook bij de beschouwer een persoonlijke interpretatie en vaak ongekend sterke emoties op. Dit wordt nog eens extra benadrukt in een speciaal uitgegeven boekwerk. In dit boek “Kruiswegstaties” heeft dominee en publicist Hans Bouma gedichten bij elke statie gemaakt heeft.
De Sint Janskerk is een belangrijk cultuurhistorisch monument, niet alleen voor de hervormde gemeente van Gouda, maar voor alle inwoners van Gouda en daarbuiten. In de ogen van de Stichting daarom de meest geschikt plaatst voor het tentoonstellen van de staties. "Mensen en vooral jongeren zijn steeds meer visueel ingesteld, alle informatie komt in beeldmateriaal binnen. Staties zijn dan ook juist nu een prachtig middel om dit bronverhaal van onze christelijke cultuur te tonen. Dat bezoekers dit waarderen blijkt uit de vele, soms emotionele, reacties te lezen in het gastenboek bij de tentoonstelling. Bezoekers geven daarin ook aan dat ze juist de locatie passend vinden bij deze religieuze kunstwerken."
Standpunt
De Stichting Hedendaagse Kunst en Religie Gouda blijft zich inzetten de staties voor Gouda te behouden. Een pleitnota, die breed werd verspreid, heeft nog niet het gewenste resultaat opgeleverd. Daarnaast spreekt het bestuur van de stichting met deskundigen uit de culturele wereld, het gemeente bestuur en belanghebbenden zoals de sponsoren van de staties. Ook wordt er contact gelegd met geschikte locaties buiten Gouda. Er komen geregeld aanvragen voor exposities van buiten Gouda. Het bestuur is van mening dat de staties juist een meerwaarde hebben en passend zijn binnen de muren van de prachtige Sint-Janskerk. Zij hoopt vooral dat het college van Kerkrentmeesters en de Stichting Sint-Jan terugkomen op hun eerder ingenomen standpunt.
Op de frontfoto geeft kunstenaar en kunstschilder Willem Hesseling tekst en uitleg bij een van zijn werken aan onder andere burgemeester Pieter Verhoeve.
