Werner Herzog's Amazone-klassiekers in Filmhuis Gouda
Filmkenner Astrid Tates geeft donderdag 19 oktober in het Filmhuis een inleiding over twee legendarische filmklassiekers die regisseur Werner Herzog in het Amazone-gebied filmde met acteur Klaus Kinski. Na haar inleiding is de eerste film te zien, AGUIRRE, DER ZORN GOTTES uit 1972. Op zondagmiddag 29 volgt dan FITZCARRALDO uit 1982.
Klaus Kinski
Filmkenner Astrid Tates geeft donderdag 19 oktober in Filmhuis Gouda een inleiding bij Werner Herzog's klassieker AGUIRRE, DER ZORN GOTTES uit 1972. Daarbij gaat ze ook in op de tweede Herzog-film in het Amazone-gebied, het epische FITZCARRALDO uit 1982 die is te zien op zondagmiddag 29 oktober. In beide inmiddels legendarische en controversiële drama's schittert de zeer intense en onnavolgbare acteur Klaus Kinski. De films zijn ook als zogenaamde ‘Filmbundel’ te bezoeken: bezoekers van AGUIRRE krijgen automatisch een kortingscode voor FITZCARRALDO.
Regisseur Werner Herzog was in de jaren zestig en zeventig deel van een nieuwe generatie jonge filmmakers, met onder andere Fassbinder en Wim Wenders. Herzog verlegde graag zijn horizon en maakte over de hele wereld films. Op zoek naar authenticiteit daagde hij zijn acteurs (en het hele team) fysiek uit en koos hij verhalen over mensen in extreme omstandigheden. Personages met een onmogelijk doel voor ogen, waarvoor alles moet wijken, omdat 'alleen dromers bergen verzetten'. Daarbij liet hij 'als methode' de grens tussen verhaal en het film-proces verdwijnen. Dat leverde veel controverse op, bijvoorbeeld waar hij de inheemse bevolking een rol gaf in de film, en tegelijkertijd ‘gebruikte’ voor de productie. Herzog's personages waren op het lijf geschreven van de onnavolgbare en niet te beteugelen Klaus Kinski, die hij al van kleins af aan kende en waarmee hij een haat-liefdeverhouding had. Herzog verhuisde later naar de VS waar hij o.a. het succesvolle GRIZZLY MAN (2005) regisseerde, waarmee hij weer kritiek oogstte door zijn ‘niet-neutrale’ opstelling als filmmaker. Hij is nog steeds als regisseur en acteur actief.
AGUIRRE, DER ZORN GOTTES (te zien op donderdag 19 oktober, 20u00) is een hallucinerend meesterwerk van Werner Herzog met steracteur Klaus Kinski, die zijn medeacteurs en filmmakers continu terroriseerde. AGUIRRE is daardoor ook als productie tot filmlegende geworden: regisseur Herzog zou Kinski ooit alleen maar op de set hebben kunnen houden, na een van diens beroemde woedeuitbarstingen, door te dreigen hen allebei neer te schieten. Met deze low-budgetfilm over de gedoemde zoektocht naar El Dorado in het Amazone-gebied zette Herzog een geweldige filmprestatie neer.
FITZCARRALDO (te zien op zondagmiddag 29 oktober, 15u00) is een even excentrieke als monumentale schepping. Zowel de productie als het verhaal is opera-waardig: de visionaire Ierse avonturier Fitzcarraldo (Klaus Kinski) heeft obsessieve, uitzinnige plannen om zijn grandioze droom te financieren: de wereldberoemde tenor Enrico Caruso en de muziek van Verdi naar de Amazone halen en daarvoor midden in het regenwoud een operahuis bouwen. Omdat te bereiken laat Fitzcarraldo (in het verhaal) en Herzog (in het echt) een lokale stam een gigantisch stoomschip over een heuvel slepen.
meer over AGUIRRE, DER ZORN GOTTES
AGUIRRE volgt een gedoemde expeditie van een groep zestiende-eeuwse Spaanse soldaten en ontdekkingsreizigers in de regenwouden van Peru, op jacht naar de mythische goudstad El Dorado die in de onbegaanbare moerassen van de Amazone zou liggen. Kinski is de muitende soldaat Aguirre, die met een troep mannen afdaalt van de Andes naar beneden, het regenwoud in naar de Amazone en richting hun ondergang. Aguirre (en misschien Kinski en Herzog ook) wordt tot waanzin gedreven door dromen van grootsheid. Kinski's gejaagde Christus-blauwe ogen kijken soms als een heilige en loeren dan weer als een wild monster. De film zit vol onvergetelijke beelden, waaronder de openingsscène met een lange rij mannen die eindeloos slingerend de steile, in mist gehulde bergen afdalen.
meer over FITZCARRALDO
Met een oude stoomboot en zijn minnares (Claudia Cardinale) vaart de visionaire Ierse avonturier Fitzcarraldo (Klaus Kinski) een nog niet in kaart gebrachte zijrivier op, richting een onontgonnen gebied met rubberbomen, die echter aan een andere stroom ligt. Ondertussen probeert hij de wilde inheemse bevolking positief te stemmen met aria's die hij afspeelt op zijn grammofoon. In de tweede helft van FITZCARRALDO wordt het stoomschip met boomstammen en touwen over de heuvels getrokken naar een parallel-rivier door leden van de Aguarana-stam. Deze bizarre scenes met Kinski buiten zinnen, brachten de film mythische status. Wat Fitzcarraldo in de film lukt, lukte Herzog ook in het echt: hij wist op onverklaarbare wijze de Aguarana te overtuigen zijn waanzinnige plan uit te voeren (zonder enige trucage) op een manier die volgens hem terug zou gaan tot de oudheid. Controverse alom, want volgens vele critici was de boodschap in dit onnavolgbare portret van pervers kolonialisme onverenigbaar met hoe Herzog de film maakte.
